Bulaj (bądź Bułaj, Bułaje, rum. Bulai, Bulaia, a nawet Balaia w niektórych dokumentach) – to przysiółek wsi Moara Nică (gmina Moara), położony ok. 5 km. na północ od Suczawy, niegdyś zamieszkały wyłącznie przez Polaków. Przybyli tu w II połowie XIX wieku osadnicy z okolic Rzeszowa (powiat robczycki, kolbuszowski), emigrując prawdopodobnie na skutek klęsk żywiołowych czy nieurodzaju, jakie dotknęły ich poprzednie miejsce zamieszkania, wykorzystując trawający na tych terenach proces kolonizacyjny. Stanowili najpóźniejszą falą migracyjną Polaków na Bukowinę. Poza Bulajem zasiedlili wieś Ruda (rum. Wikszany) oraz Mihoveny (rum. Mihoveni).
Trudno ustalić, ile rodzin zasiedliło Bulaj. Emil Biedrzycki w swojej książce „Historia Polaków na Bukowinie” pisze: „Niedaleko Ickan (rum. Iţcani) i Suczawy leży osada polska Bulaje (rum. Bulaia) licząca w 1910 – 275 głów wobec 122 (1890)”. Dane z 1910 r. to wynik ostatniego austriackiego powszechnego spisu ludności, w którym rzeczywiście widnieje liczba 275 osób polskiego pochodzenia, dotyczy jednak całej gminy Bosanci, w skład której wchodziła wtedy osada Bulaj, ale i np. Mihoweny czy Liteni. Również w okresie międzywojennym Moara (a tym samym Bulaj) stanowiła część gminy Bosanci. Gmina Moara jako oddzielna jednostka administracyjna funkcjonuje od 1950 r. Powszechny spis z grudnia 1930 r. okresla liczbę Polaków według narodowości w okręgu Suczawa na 3 311, z czego w gminie Bosanci na 602. Spis z roku 1955 nie uwzględniał narodowości, natomiast ten z 15 marca 1966 r. podaje liczbą 2 850 Polaków w okręgu Suczawa, z czego w Bosanci – 2, Mihoveni – 37, Liteni – 1, Frumoasa – 26, Moara Nică – 71, Sfântu Ilie – 18, Bulai – 150. Spadek liczby ludności polskiego pochodzenia w stosunku do stanu sprzed drugiej wojny spowodowany był repatriacją.
W urzędzie gminy Bosanci znajduje sie spis Polaków z Bulaju, repatriowanych w dniu 4 czerwca 1947 r., zawierający 46 nazwisk z wyszczególnieniem iloóci osób towarzyszących i informacje na temat pozostawianego gruntu oraz ruchomego i nieruchomego majątku. Według dokumentów, Bulaj opuściło wówczas 201 osób. Według danych z 1967 r., jak podaje Biedrzycki, na Bulaju żyło ok. 85 rodzin (320 osób).
23 czerwca 1995 r. utworzono na krótko samodzielną parafię w Moarze, a jej proboszczem został ks. Jacek Strzelecki. Liczyła ona wtedy 322 wiernych. Prowadzona przez ks. Strzeleckiego ewidencja podaje liczbę 320 osób (75 rodzin). W 2001 r. prezes Stowarzyszenia Bratnia Pomoc w Moarze Tadeusz Biseada sporzadził listą Polaków i znalazło sie na niej 275 osób (dodatkowo w pobliskich Frumoasa – 12 i Sfântu Ilie – 11). Wśród 102 rodzin z listy są również mieszane, ale wszystkie deklarujące polskość.
W 1906 r. powstała na Bulaju, powołana do życia przez czerniowieckie Koło Towarzystwa Szkoły Ludowej, dwuklasowa szkoła. W 1929 r. liczyla 47 uczniów. W latach 1928-30 mieszkańcy własnymi siłami wznieśli szkołę. Grunt pod budynek, podwórko i ogród, łącznie ponad 2 ha, ofiarował jeden z gospodarzy – Franciszek Szczęch. Nauczycielami na Bulaju byli przede wszystkim Polacy. Po wojnie nadal nauczano języka polskiego, w nowej już, rumuńskiej Szkole Podstawowej w Moara Nică. Starą, wybudowaną przez Polaków zlikwidowano i jej budynek jest obecnie własnością rumuńskiego gospodarza. Od 1992 r. dzieci znów uczą sią języka ojczystego. Jako pierwsza do Moary przyjechała wówczas z Polski Małgorzata Iwaniec i pracowala w charakterze nauczycielki języka polskiego najdłużej ze wszystkich późniejszych. Jej następczyniami, aż do dziś są również nauczycielki z Polski delegowane przez Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Warszawie.
W bieżącym roku szkolnym 2007/2008 polskiego uczy się w Moarze 83 dzieci w Szkole Podstawowej i 30 przedszkolaków.
Od 1903 r., kiedy to powstało w Suczawie Towarzystwo Bratniej Pomocy i Czytelni Polskiej, w jej działaniach uczestniczyli również mieszkańcy Bulaju. Tuż przed wojna postanowili wybudować kościół. Życie religijne skupiało się dotychczas wokół małej drewnianej kapliczki, przy której odbywały się również nabożeństwa z udziałem wiernych z Suczawy, przychodzących na Bulaj w latach 30. na majówki. Wojna przerwała jednak realizację planów budowy kościoła i rozbudowy szkoły. Kościół wzniesiono dopiero 20 lat temu, w 1984 r. W roku 1997 wznowiło swoją działalność Stowarzyszenie Polaków Bratnia Pomoc, którego prezesem od początku do dziś jest Tadeusz Biseada.
Bulaj ma w swojej historii piękne tradycje pielągnowania polskości. Zawsze nierozłącznie związane z wiarą i kościołem. Stara kapliczka, budynek szkoły, wybudowanej wspólnymi siłami przez mieszkanców – to dziś świadectwa odrodzonej po okresie komunizmu, a kwitnącej niegdyś polskości na Bulaju.
Elżbieta Wieruszewska
20-lecie kościoła p.w. Św. Maksymiliana Marii Kolbego
Miejscowość Bulaj powstała w drugiej połowie XIX w., założona przez polskich kolonistów, którzy zostali wcieleni do parafii suczawskiej. Na znak ich wiary i katolicyzmu, nad jeziorem wybudowali małą kapliczkę, gdzie wierni z Bulaju gromadzili się szczególnie w miesięcach maryjnych na nabożeństwa.
Wielkim pragnieniem mieszkańców Bulaju była budowa własnej świątyni. Pierwszą próbę podjęli w latach 1925-1930, kiedy to zebrano pieniądze na budowę kościoła i przygotowano część materiałów. Kościół miał powstać na terenie przy szkole podstawowej. Rozpoczęcie budowy planowano na rok 1931. Nieporozumienie powstałe pomiędzy mieszkańcami Bułaju co do miejsca lokalizacji kościoła utrudniło rozpoczęcie budowy, a w przyszłości doprowadziło do jej zaniechania. Ówczesny proboszcz Suczawy ks. Otto Schmegner zdążył jedynie poświęcić miejsce pod budowę. Po zakończeniu drugiej wojny światowej okazało się, że zarówno pieniądze jak i przygotowany materiał zagubiono i w rezultacie pomysł budowy kościoła odłożono.
W 1967 r. proboszcz z Suczawy ks. Johann Proschinger odrodził w mieszkańcach Bułaju pragnienie budowy własnej świątyni. Piętnaście lat później projekt zrealizowano, a miejscem nowej świątyni został cmentarz koatolicki. Pole cmentarne uzyskano dzięki pewnej rodzinie z miejscowości Ilişeşti w 1932 r.
W 1981 r. ks. Johann Proschinger wystąpił do władz wojewódzkich Suczawy z prośbą o zezwolenie na budowę na Bułaju kaplicy cmentarnej. Rok później ks. Proschinger przystąpił do gromadzenia materiałów na budowę kaplicy. Zostały one zakupione z funduszy parafii suczawskiej oraz z datków otrzymanych od czczcieli św. Antoniego z Padwy. Wiosną 1982 r. rozpoczęto budowę, a dwa lata później nastąpiło poświęcenie tak bardzo upragnionej świątyni na Bułaju. W dzień konsekracji, 7 sierpień 1984 r., kościół otrzymał za patrona św. Maksymiliana Marię Kolbego. Konsekracji dokonał J.E. ks. bp. Piotr Gherghel, ówczesny ordynariusz i aktualnie biskup diecezji Jassy. Po upadku systemu totalitarnego mieszkańcy Bułaju starali się o własnego duszpasterza. W związku z tym, 1 lipca 1995 r. dekretem bpa. Jass erygowano tu odrębną parafię, której pierwszym proboszczem został ks. Jacek Strzelecki z Polski, na krótko jednak, ponieważ mianowany został wkrótce proboszczem w Nowym Sołońcu i duszpasterzem Polonii bukowińskiej. Bułaj jest obecnie parafią znów podlegającą administracyjnie parafii suczawskiej.
Tegoroczne uroczystości odpustowe zgromadziły rzesze pielgrzymów, którzy przybyli na Bułaj, aby uczcić św. Maksymiliana, jak również na jubileusz 20-lecia świątyni. To niezwykły dar, że tu, na Bukowinie Matka Boża wybrała sobie na miejsce dla siebie sanktuarium kaczyckie, ale również wybrała miejsce dla jej umiłowanego i oddanego „żołnierza”, św. Maksymilian Kolbe w świątyni na Bułaju.