Dni Polskie to od ponad dwudziestu lat największe doroczne przedsięwzięcie organizowane przez Związek Polaków w Rumunii. W ich ramach odbywa się sympozjum na temat szeroko pojętych relacji polsko-rumuńskich na przestrzeni wieków oraz różnorodne imprezy kulturalne. Od 2006 r. stałym elementem Dni Polskich są także polonijne dożynki w Nowym Sołońcu, podczas których prezentują się wszystkie polskie środowiska z Rumunii, a także sąsiadujący z Polakami Rumuni i Ukraińcy.
Dni Polskie mają promować polską kulturę, historię oraz obraz Polski współczesnej w regionie zamieszkania skupiska Polonii rumuńskiej oraz prezentować dorobek Polonii. Mają także przybliżać sobie wzajemnie oba kraje i narody. Stąd też od lat imprezie przyświeca hasło: „Bliżej siebie”.
Tegoroczne 23. Dni Polskie odbyły się w dniach 25-27 sierpnia 2022 r. w Suczawie i Nowym Sołońcu.
Nierozłącznym elementem Dni Polskich jest międzynarodowe sympozjum naukowe, podobnie jak w roku ubiegłym odbywające się zdalnie. Przez kolejne dwa dni – 25 i 26 sierpnia – obradowali historycy, językoznawcy, literaturoznawcy, etnografowie z Polski i Rumunii. Tegoroczne spotkanie odbyło się pod nazwą „Relacje polsko-rumuńskie w historii i kulturze – wczoraj i dziś”. Wygłoszono 25 referatów w dwóch sekcjach: „W kręgu historii” i „W kręgu kultury i problematyki bukowińskiej”. Sympozjum zakończyło tradycyjnie już podsumowanie oraz prezentacja najnowszych książek poświęconych tematyce polsko-rumuńskiej, wydanych w ostatnim czasie w Polsce i w Rumunii.
Dni Polskie otwarto oficjalnie 25 sierpnia w godzinach wieczornych w gościnnych progach Twierdzy Tronowej w Suczawie. Obecnych powitał prezes Związku Polaków w Rumunii, poseł z ramienia polskiej mniejszości w Parlamencie Rumunii Gerwazy Longher i przedstawił gości z Polski oraz przedstawicieli miejscowych władz: zastępcę przewodniczącego sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą posła Tadeusza Aziewicza, wiceprezesa Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” prof. Józefa Wróbla, koordynatora do spraw inwestycji Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Piotra Żołyńskiego, wójta gminy Łagiewniki Jarosława Tyńca, przewodniczącą rady gminy Łagiewniki Dobromiłę Szachiewicz, burmistrza Suczawy Iona Lungu, wiceprzewodniczącego Rady Województwa Suczawa Niculaia Barbă, wicewojewodę Cristiana Șologona oraz wicekuratora prof. dr. Petru Crăciuna.
Po okolicznościowych przemówieniach odbył się wernisaż wystawy oraz koncert. O wystawie „Enigma. Odszyfrować zwycięstwo” opowiedziała Katarzyna Zalaszewska – koordynator projektów z Instytutu Polskiego w Bukareszcie. Ekspozycja, którą przygotował samorząd województwa wielkopolskiego, a w wersji rumuńskiej Instytut Polski w Bukareszcie, przybliża historię mało znanych bohaterów – polskich kryptologów, ich nauczycieli i współpracowników, których wiedza i matematyczny geniusz pozwoliły złamać jedną z najmocniej strzeżonych tajemnic Trzeciej Rzeszy. Wystawę tę w Twierdzy Tronowej w Suczawie będzie można oglądać do 25 września.
Zaraz po wernisażu publiczność wysłuchała recitalu Marii Czajkowskiej – ukraińskiej piosenkarki, pianistki i autorki tekstów, pochodzącej z Charkowa. Z początkiem wojny wraz z rodziną wyjechała do Rumunii i znalazła gościnę pośród polskiej społeczności w Nowym Sołońcu i Pleszy. Tym razem na Dniach Polskich zabrzmiał także język ukraiński w geście solidarności z narodem ukraińskim. Maria Czajkowska zagrała Chopina i Bacha i zaśpiewała kilka swoich kameralnych piosenek. Było pięknie i wzruszająco. Na zakończenie zaśpiewał chór „Canzona” z Olesznej w gminie Łagiewniki. Zamieszkują tam reemigrancji z rumuńskiej Bukowiny. Chór powstał w 1994 r. Uświetnia lokalne wydarzenia, bierze także z sukcesami udział w przeglądach i konkursach. Jego dyrygentem jest Paulina Pycka.
W sobotę 26 sierpnia goście przybyli z Polski na Dni Polskie: poseł Tadeusz Aziewicz, prof. Józef Wróbel i Piotr Żołyński ze Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, wójt gminy Łagiewniki Jarosław Tyniec wraz z delegacją urzędu gminy złożyli wizytę w urzędzie gminy Kaczyka i spotkali się z wójtem Petru Todosi. Towarzyszył im prezes Związku Polaków w Rumunii, poseł Gerwazy Longher. Goście odwiedzili także bazylikę mniejszą w Kaczyce, gdzie pod pomnikiem św. Jana Pawła II zapalili znicze, oraz Domy Polskie w Kaczyce, Pojanie Mikuli i Pleszy. Zwiedzili również klasztor w Worońcu.
Dzień 27 sierpnia w całości poświęcony był polonijnym dożynkom w Nowym Sołońcu.
Organizatorem Dni Polskich był Związek Polaków w Rumunii, a jego wysiłki wsparł Instytut Polski w Bukareszcie oraz Muzeum Narodowe Bukowiny w Suczawie.
Projekt został dofinansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2022.
Elżbieta Wieruszewska-Calistru
Foto: Ștefania Carmen Dorosceac
