W dniach 4-9 października br. Alumnus klub UNESCO wraz z Departamentem Relacji Interetnicznych przy Rządzie Rumunii i Rumuńskim Komitetem ds. UNESCO zorganizował w Jassach VIII edycję projektu Metamorfoze pod nazwą „Mniejszości narodowe, kultura, kulinaria”.
Konkretnym celem imprezy było zachęcenie do poszukiwania sposobów integracji kulturowej poprzez działania prowadzone we wspólnej przestrzeni, poprzez bezpośrednią interakcję przedstawicieli mniejszości narodowych zamieszkujących w Rumunii, poprzez poznanie ich tradycyjnej kuchni i dawnych zwyczajów związanych z okresem jesiennym podczas wspólnych twórczych działań.
W ramach projektu zorganizowano szereg warsztatów, podczas których uczestnicy przygotowywali tradycyjne potrawy, charakterystyczne dla mniejszości, do których przynależą. Wszystkie przepisy zostaną opublikowane w książce kulinarnej online, przygotowanej przez Stowarzyszenie Naukowe Cygnus centrum UNESCO z Suczawy. Odbyły się także prezentacje gastronomiczne i wystawy kulinarne, występy oraz okrągły stół na temat tradycyjnej kuchni mniejszości narodowych.
Pierwsza edycja projektu Metamorfoze, zapoczątkowanego w kwietniu 2009 r. przez Alumnus klub UNESCO, członka Rumuńskiej Federacji Klubów i Centrów UNESCO, odbyła się w Sinaia i wzięła w niej udział młodzież z kilku europejskich krajów: Cypru, Grecji, Włoch, Serbii, Mołdawii i Rumunii. W ciągu kolejnych edycji rosła ilość krajów, z których pochodzili uczestnicy, zmieniała się także z roku na rok tematyka projektu.
Do udziału w tegorocznej edycji zaproszone zostały mniejszości narodowe, a mianowicie: Polacy, Ukraińcy, Bułgarzy, Romowie, Starowiercy, Turcy, Tatarzy, Włosi, Niemcy, Seklerzy, Serbowie i Ormianie. Polską mniejszość reprezentowały Ierzynka Michalina Budaș wraz ze znawczynią sztuki gastronomicznej Lucią Markulak z Nowego Sołońca.
W ciągu sześciu dni trwania projektu przedstawiciele każdej z mniejszości przygotowywali swoje najlepsze dania. Pierwszy dzień rozpoczął się gotowaniem tradycyjnych dań z kuchni mołdawskiej. Tego dnia zaprezentowano także projekt Metamorfoze, jego uczestników i program imprezy w ramach audycji telewizyjnej. Drugiego dnia tradycyjne potrawy przygotowywali: Romowie (zupa z makaronem) i Ukraińcy (tochitură cu bulz de mămăliguță – gulasz z mamałygą i owczym serem), a serwowano je podczas obiadu. Na kolację natomiast, która oficjalnie otwierała projekt, swoje dania przygotowali: Bułgarzy (lutenica i kawarma) i Starowiercy (pierożki z kiszoną kapustą i ziemniakami). Pierwsza część trzeciego dnia projektu poświęcona była mniejszości polskiej i tradycyjnym pierogom i bigosowi. Przygotowane z cierpliwością i znawstwem polskie dania wypełniły kuchnię kuszącymi zapachami i rozbudziły apetyty. Obiad był bardzo bogaty, czuliśmy się jak w jednej wielkiej rodzinie, wprowadził nas w dobry nastrój i był okazją do rozmów. Obok polskich dań, Turcy zaserwowali przepyszną musakę. Po obiedzie w Muzeum Mihaila Kogălniceanu odbyły się dyskusje w formie okrągłego stołu na temat „Życie mniejszości narodowych w czasach Kogălniceanu”. Dzień zakończyły prezentacje kuchni mniejszości włoskiej (pasta all’amatriciana) i mniejszości niemieckiej (ciasto Arlekin).
Czwartego dnia swoje dania przygotowali: Starowiercy (potrawka z ogórków kiszonych), Tatarzy (suberek) oraz Seklerzy (zupa z kapusty i paprykarz wołowy). Po kolacji przedstawiciele mniejszości ukraińskiej wprowadzili nas w tajniki sztuki malowania jajek i stosowanych przez nich technik.
Uroczyste zakończenie projektu odbyło się piątego dnia, podczas którego swoje najsmaczniejsze dania zaprezentowali: Tatarzy (geantak), Serbowie (ziemniaki po serbsku z wątróbką), Turcy (bakława, urfa kebab) oraz Ormianie (chorowac). Wieczór zakończył występ zespołu mniejszości greckiej z Jass „Orpheas”.
Ostatniego dnia miała miejsce uroczystość wręczenia pamiątkowych dyplomów, która była okazją do pożegnania się z ogranizatorami i równocześnie do omówienia ewnetualnych przyszłych przedsięwzięć z udziałem mniejszości uczestniczących w projekcie.
Tłum. Elżbieta Wieruszewska-Calistru
