Kontynuujemy naszą podróż po Szlaku Piastow-skim. Jego symbolem jest orzeł piastowski z XII w., zna-leziony w Ostrowie Lednickim podczas prac wykopa-liskowych. Widnieje on na znakach drogowych obok nazw miejscowości. Niedaleko Gniezna znaj-duje się Ostrów Lednicki – wczes-nośredniowieczne stanowisko archeo-logiczne położone na wyspie o tej sa-mej nazwie, na Jeziorze Lednickim. Jedno z najstarszych miejsc dla historii Polski. Za panowania Mieszka I i Boles-ława Chrobrego Ostrów był jednym z głównych ośrodków obronnych i admi-nistracyjnych Polski. Na wyspie, w cen-trum plemienia Polan, zachowały się relikty najstarszego w Polsce zespołu preromańskiej architektury pałacowo-sakralnej z basenem do chrztu i koś-ciołem z grobami, w których zostali pochowani synowie Bolesława Chrobrego.
Pierwsze źródła pisane dotyczące Ostrowa pocho-dzą z bulli papieża Inncentego II z 1136 r., ale jego historia rozpoczęła się znacznie wcześniej.
Na Ostrowie znajduje się Muzeum Pierwszych Piastów typu skansenowskiego, obejmujące rezerwat archeologiczny, utworzony jako Pomnik Historii Narodu Polskiego, Gród Piastowski w Gieczu oraz Wielkopolski Park Etnograficzny w Dziekanowicach.
Innym Pomnikiem Historii Polski jest gród w Bisku-pinie. Na podstawie badań elementów konstrukcyjnych osiedla stwierdzono, że powstał on najprawdopodobniej w 738 r. p.n.e. Pierwotna osada obronna została opusz-czona w VI w. p.n.e. z powodu wyeksploatowania śro-dowiska naturalnego. Na jej miejscu powstała osada ot-warta. Jej ludność zajmowała się rybołóstwem i rzemio-słem. We wczesnym średniowieczu, w związku z wzrostem znaczenia Piastów, nastąpił upadek Biskupina. W XI w. obszary te należały do biskupstwa gnieźnieńskiego, o czym mówi wspomniana już bulla papieża Innocentego II z 1136 r.
Jednym z najpotężniejszych grodów wczesnopias-towskiej Polski był Giecz, położony około 25 km od Gniezna i nieco bliżej od Ostrowa Lednickiego oraz około 30 km od Poznania. Gród ten miał za zadanie bronić od południa dostępu do stołecznych grodów wczesno-piastowskiego państwa polskiego. Do dzisiaj zachował się kamienny kościół romański z XII w.
Miejscem wartym odwiedzenia jest Kruszwica, uważana za pierwszą legendarną stolicę Piastów. Stąd miał wywodzić się Piast Kołodziej, założyciel znakomi-tego rodu. Z Kruszwicy bierze początek legenda o królu Popielu II i Mysiej Wieży. Choć legenda wiąże budowlę ze śmiercią złego króla zjedzonego przez myszy, to faktycznie jest to pozostałość zamku z czasów walk Kazimierza Wielkiego ze Szwedami w 1655 r. Obowiąz-kowo należy odwiedzić jedną z najlepiej zachowanych w Polsce świątyń romańskich, której budowę ukończono w 1185 r. Kolegiata stoi naprzeciwko legendarnego miejsca, gdzie miała znajdować się chata Piasta.
Na trasie Szlaku Piastowskiego warte polecenia są jeszcze dwie miejscowości: Strzelno i Trzemeszno. Strzelno z rotundą św. Prokopa. Zapis o jej konsekracji datowany jest w kronikach Jana Długosza na 16 marca 1133 r. Najciekawszym jednak zabytkiem jest bazylika p.w. Świętej Trójcy z jej słynnymi romańskimi kolumnami. Są one pokryte płaskorzeźbą figuralną i należą do unikatowych zabytków romańskich. W całej Europie, oprócz Strzelna, zachowały się podobne kolumny tylko w Hiszpanii w Santiago de Compostela oraz w bazylice św. Marka w Wenecji, we Włoszech. Sceny na kolum-nach to biblia pauperum. Na dwóch kolumnach umieszczono po 18 statycznych postaci, w trzech kondygnacjach oddzielonych ornamentem roślinnym. Każda z tych rzeźb jest inna, posiada własny atrybut, za pomocą którego oglądający może rozpoznać symboliczne jej znaczenie. Razem jest 36 personifikacji: 18 cnót i 18 przywar. Nie wszystkie postacie można dzisiaj ro-zszyfrować.
Na zakończenie wędrówki warto zajrzeć do Trze-meszna, miasta związanego ze św. Wojciechem.
Zgodnie z tradycją ciało męczennika po wykupieniu przez Bolesława Chrobrego spoczywało w Trzemesznie, a nas-tępnie przeniesiono je do katedry gnieźnieńskiej, gdzie znajduje się do dzisiaj.
Nasze zwiedzanie Szlaku Piastowskiego dobiega końca. Zapraszamy jeszcze do Poznania, ale już w nas-tępnym numerze.
Pierwsze źródła pisane dotyczące Ostrowa pocho-dzą z bulli papieża Inncentego II z 1136 r., ale jego historia rozpoczęła się znacznie wcześniej.
Na Ostrowie znajduje się Muzeum Pierwszych Piastów typu skansenowskiego, obejmujące rezerwat archeologiczny, utworzony jako Pomnik Historii Narodu Polskiego, Gród Piastowski w Gieczu oraz Wielkopolski Park Etnograficzny w Dziekanowicach.
Innym Pomnikiem Historii Polski jest gród w Bisku-pinie. Na podstawie badań elementów konstrukcyjnych osiedla stwierdzono, że powstał on najprawdopodobniej w 738 r. p.n.e. Pierwotna osada obronna została opusz-czona w VI w. p.n.e. z powodu wyeksploatowania śro-dowiska naturalnego. Na jej miejscu powstała osada ot-warta. Jej ludność zajmowała się rybołóstwem i rzemio-słem. We wczesnym średniowieczu, w związku z wzrostem znaczenia Piastów, nastąpił upadek Biskupina. W XI w. obszary te należały do biskupstwa gnieźnieńskiego, o czym mówi wspomniana już bulla papieża Innocentego II z 1136 r.
Jednym z najpotężniejszych grodów wczesnopias-towskiej Polski był Giecz, położony około 25 km od Gniezna i nieco bliżej od Ostrowa Lednickiego oraz około 30 km od Poznania. Gród ten miał za zadanie bronić od południa dostępu do stołecznych grodów wczesno-piastowskiego państwa polskiego. Do dzisiaj zachował się kamienny kościół romański z XII w.
Miejscem wartym odwiedzenia jest Kruszwica, uważana za pierwszą legendarną stolicę Piastów. Stąd miał wywodzić się Piast Kołodziej, założyciel znakomi-tego rodu. Z Kruszwicy bierze początek legenda o królu Popielu II i Mysiej Wieży. Choć legenda wiąże budowlę ze śmiercią złego króla zjedzonego przez myszy, to faktycznie jest to pozostałość zamku z czasów walk Kazimierza Wielkiego ze Szwedami w 1655 r. Obowiąz-kowo należy odwiedzić jedną z najlepiej zachowanych w Polsce świątyń romańskich, której budowę ukończono w 1185 r. Kolegiata stoi naprzeciwko legendarnego miejsca, gdzie miała znajdować się chata Piasta.
Na trasie Szlaku Piastowskiego warte polecenia są jeszcze dwie miejscowości: Strzelno i Trzemeszno. Strzelno z rotundą św. Prokopa. Zapis o jej konsekracji datowany jest w kronikach Jana Długosza na 16 marca 1133 r. Najciekawszym jednak zabytkiem jest bazylika p.w. Świętej Trójcy z jej słynnymi romańskimi kolumnami. Są one pokryte płaskorzeźbą figuralną i należą do unikatowych zabytków romańskich. W całej Europie, oprócz Strzelna, zachowały się podobne kolumny tylko w Hiszpanii w Santiago de Compostela oraz w bazylice św. Marka w Wenecji, we Włoszech. Sceny na kolum-nach to biblia pauperum. Na dwóch kolumnach umieszczono po 18 statycznych postaci, w trzech kondygnacjach oddzielonych ornamentem roślinnym. Każda z tych rzeźb jest inna, posiada własny atrybut, za pomocą którego oglądający może rozpoznać symboliczne jej znaczenie. Razem jest 36 personifikacji: 18 cnót i 18 przywar. Nie wszystkie postacie można dzisiaj ro-zszyfrować.
Na zakończenie wędrówki warto zajrzeć do Trze-meszna, miasta związanego ze św. Wojciechem.
Zgodnie z tradycją ciało męczennika po wykupieniu przez Bolesława Chrobrego spoczywało w Trzemesznie, a nas-tępnie przeniesiono je do katedry gnieźnieńskiej, gdzie znajduje się do dzisiaj.
Nasze zwiedzanie Szlaku Piastowskiego dobiega końca. Zapraszamy jeszcze do Poznania, ale już w nas-tępnym numerze.
