Dni Polskie „Bliżej siebie”
We wrześniu 1999 r., w 60. rocznicę wybuchu II wojny światowej i uchodźstwa polskiego do Rumunii, Związek Polaków w Rumunii zorganizował cykl imprez, na który złożyły się sesja popularnonaukowa pt. „Druga wojna światowa na tle stosunków polsko-rumuńskich”, wystawa fotograficzna oraz koncert Zespołu Pieśni i Tańca AGH „Krakus” z Krakowa. Grono świetnych polskich i rumuńskich naukowców przekonał wówczas do udziału ówczesny konsul RP w Bukareszcie Kazimierz Jurczak. Przez wiele kolejnych lat służył przedsięwzięciu wsparciem i pomocą. To za jego radą Związek Polaków wydał potem pierwszy zbiór z materiałami sesji.
W roku następnym te pierwsze próby przerodziły się w przedsięwzięcie pod nazwą Dni Polskie. Ich celem odtąd było promowanie polskiej historii, kultury i obrazu Polski współczesnej wśród rumuńskich sąsiadów oraz działania mające wesprzeć wzajemne polsko-rumuńskie poznanie. Przy okazji Związek Polaków w Rumunii prezentował także obraz i dorobek rumuńskiej Polonii. Od czwartej edycji Dniom Polskim towarzyszy hasło „Bliżej siebie”, mające podkreślić ten szczególnie ważny aspekt.
Początkowo sympozjum dotyczyło jedynie zagadnień historycznych, z czasem do grona referentów dołączyli znakomici polscy i rumuńscy językoznawcy, tłumacze oraz etnografowie, geografowie, historycy sztuki. Sympozjum poszerzono więc o sekcję filologiczną czy kultury i literatury, etnograficzną czy nieco później także bukowińską oraz o spotkanie promujące wydawnictwa związane z tematyką polsko-rumuńską. Do tej pory Związek Polaków w Rumunii wydał 25 tomów z materiałami prezentowanymi podczas sympozjum.
Dni Polskie to od 26 lat przedsięwzięcie łączące sympozjum na temat szeroko pojętych relacji polsko-rumuńskich na przestrzeni wieków oraz imprezy kulturalne. Od 2006 roku stałym elementem Dni Polskich są polonijne dożynki w Nowym Sołońcu, podczas których prezentują się wszystkie środowiska polonijne z Rumunii, a także ich rumuńscy sąsiedzi i inne mniejszości, a nierzadko także zaprzyjaźnione polskie miasta, gminy czy regiony.
W tym roku Dni Polskie odbędą się już po raz 26. w dniach 20-23 sierpnia. W ich ramach odbędzie się tradycyjne już sympozjum, w tym roku pod tytułem „Bliżej siebie. O relacjach polsko-rumuńskich na przestrzeni dziejów”, podczas którego spotkają się historycy, politolodzy, etnografowie czy filolodzy z Polski, Rumunii, Ukrainy i Republiki Mołdawii, a także imprezy towarzyszące. Podczas otwarcia 20 sierpnia w Domu Polskim w Moarze wystąpi duet gitarowy Duo Kitharsis z Konstancy: Alexandra Petrișor i Dragoș Horghidan. W programie recitalu polscy i rumuńscy kompozytorzy, obok utworów Fryderyka Chopina w aranżacjach na gitary klasyczne z płyty Duo Kitharsis Plays Chopin.
Będzie tam można także zobaczyć wystawę poświęconą polskiemu uchodźstwu do Rumunii we wrześniu 1939 roku pt. „Rumunia – Polaków azyl i tranzyt do walki o wolność”, przygotowaną przez Instytut Polski w Bukareszcie. Następnego dnia zaś w Muzeum Narodowym Bukowiny odbędzie się wernisaż wystawy fotograficznej Justyny Mielnikiewicz poświęconej Polakom na Bukowinie pt. „Były trzy siostry, ale tylko dwie koszule”, zrealizowanej przez Instytut Adama Mickiewicza w ramach Sezonu Kulturalnego Rumunia-Polska 2024/2025, będącego cyklem wydarzeń artystycznych w tych dwóch krajach partnerskich, odbywająch się na przestrzeni osiemnastu miesięcy. Jest on efektem współpracy polskiego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Instytutu Adama Mickiewicza wspartych przez Instytut Polski w Bukareszcie oraz rumuńskiego Ministerstwa Kultury i Rumuńskiego Instytutu Kultury.
W trakcie trwania Sezonu odbywa się kilkadziesiąt wydarzeń muzycznych, teatralnych, filmowych, wystawienniczych i literackich. Wystawa prezentowana była do tej pory w Muzeum Rumuńskiego Chłopa w Bukareszcie i w Muzeum Etnograficznym w Warszawie. Dzięki współpracy Instytutu Adama Mickiewicza i Muzeum Narodowego Bukowiny w partnerstwie ze Związkiem Polaków w Rumunii wróciła ona w miejsce, w którym powstawały fotografie. Tego samego dnia odbędzie się przeznaczony dla uczestników Dni Polskich, zamknięty i niebiletowany pokaz filmu „Kumotry” powstałego w polskiej Pleszy, w reżyserii Emilii Śniegoskiej, wyprodukowany przez Vision House Productions przy wsparciu Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, Instytutu Adama Mickiewicza i Emilii Śniegoskiej.
Tradycyjnie ostatniego dnia – 23 sierpnia – zapraszamy na dzień spędzony w Nowym Sołońcu podczas polonijnych dożynek z wystawą płodów rolnych i specjałów kulinarnych, z piknikiem i koncertem folklorystycznym z udziałem zespołów polonijnych z Bukowiny.
Dni Polskie to największe doroczne przedsięwzięcie Związku Polaków w Rumunii i jedno z jego najważniejszych osiągnięć.
